Indeks
- Potrzeba intymności i rozluźnienia, która pozwala na rozwinięcie czysto osobistej sfery życia, na egzystencję w swym własnym "małym świecie", będącym swoistym azylem przed wszelkimi przeciwnościami skomplikowanego współczesnego życia
- Potrzeba stabilizacji, której treścią - przede wszystkim w odczuciach dzieci - jest nastawienie na pewną stałość i niezmienność najbliższego otoczenia, trwania w określonej strukturze i kształcie osób, rzeczy i zjawisk
- Potrzeba dobrej perspektywy, na którą składa się oczekiwanie pomyślności życiowej na dalszych etapach życia
Przytoczyłam dość szeroko klasyfikację Z. Dąbrowskiego, ponieważ chcę zwrócić uwagę na wieloaspektowość oddziaływań rodziny na członków tej rodziny. Tylko zaspokajanie wszystkich tych potrzeb warunkuje w miarę pełny i wszechstronny rozwój osoby, szczególnie osoby bardzo młodej. Klasyfikacja ta wydaje mi się na tyle trafna, iż zwraca uwagę na ważne aspekty, rozumiane dużo szerzej od potocznego pojmowania opieki rodzinnej (zaspokajania potrzeb bytowych i ekonomicznych). Dziecko w rodzinie oczekuje zaspokajania właśnie potrzeb wyższego rzędu, mimo że nie zawsze potrafi je nazwać. Często słyszy ono od rówieśników czy kolegów: "Czego jeszcze chcesz? Masz gdzie mieszkać, co jeść, jesteś dobrze ubrany a na urodziny dostałeś nową drukarkę do komputera. Nie narzekaj!" Zapominamy, że dla dorastającej dziewczyny niezmiernie ważne jest, by mieć komu opowiedzieć o swoich wewnętrznych odczuciach, a kolejne markowe spodnie są tylko sposobem rekompensaty za błędy i wyrzuty sumienia dorosłych. Brak więzi uczuciowych w rodzinie, wzajemnej akceptacji, zaufania, wewnętrznej spójności, odrzucenia, może być czynnikiem znacznie bardziej patogennym niż niedostatek w sensie materialnym.
Jak zatem pomóc i wspierać rodzinę? Jakich rad udzielać rodzicom, którzy chcieliby poprawić swoje kontakty z dziećmi i ogólnie stosunki wewnątrzrodzinne? Jak nie dopuścić do sytuacji, w której członkowie rodziny będą się czuli w tejże rodzinie obco, samotnie? Jak uniknąć błędów wychowawczych rzutujących na całe późniejsze życie osobiste i duchowe młodej osoby? Zwróćmy uwagę na kilka aspektów, które pomogą (choćby częściowo) odpowiedzieć na te pytania.
Zagrożeniem dla funkcjonowania rodziny jest jej dezintegracja, występująca w sferze kontaktów interpersonalnych, interakcji i więzi emocjonalnych, a także w obszarze systemu wartości tak rodziny jako jedności, jak i poszczególnych jej członków. W literaturze przedmiotu pojęcie dezintegracji rozumiane jest jako rozpad wewnętrznych więzi integracyjnych. W rodzinach obserwuje się wyraźne osłabienie kontaktów między rodzicami i dziećmi, brak wzajemnego zaufania, malejącą spójność emocjonalną, rozluźnienie więzi wspólnotowych. Zmiana stylu życia, procesy urbanizacji i inne wymogi współczesności prowadzą do coraz częstszego poczucia osamotnienia. Zjawisko to przyczynowo wiąże się ze zmianami miejsca zamieszkania, z przebywaniem w różnych środowiskach, nieobecnością w rodzinie przez wiele godzin w ciągu dnia.
- Potrzeba stabilizacji, której treścią - przede wszystkim w odczuciach dzieci - jest nastawienie na pewną stałość i niezmienność najbliższego otoczenia, trwania w określonej strukturze i kształcie osób, rzeczy i zjawisk
- Potrzeba dobrej perspektywy, na którą składa się oczekiwanie pomyślności życiowej na dalszych etapach życia
Przytoczyłam dość szeroko klasyfikację Z. Dąbrowskiego, ponieważ chcę zwrócić uwagę na wieloaspektowość oddziaływań rodziny na członków tej rodziny. Tylko zaspokajanie wszystkich tych potrzeb warunkuje w miarę pełny i wszechstronny rozwój osoby, szczególnie osoby bardzo młodej. Klasyfikacja ta wydaje mi się na tyle trafna, iż zwraca uwagę na ważne aspekty, rozumiane dużo szerzej od potocznego pojmowania opieki rodzinnej (zaspokajania potrzeb bytowych i ekonomicznych). Dziecko w rodzinie oczekuje zaspokajania właśnie potrzeb wyższego rzędu, mimo że nie zawsze potrafi je nazwać. Często słyszy ono od rówieśników czy kolegów: "Czego jeszcze chcesz? Masz gdzie mieszkać, co jeść, jesteś dobrze ubrany a na urodziny dostałeś nową drukarkę do komputera. Nie narzekaj!" Zapominamy, że dla dorastającej dziewczyny niezmiernie ważne jest, by mieć komu opowiedzieć o swoich wewnętrznych odczuciach, a kolejne markowe spodnie są tylko sposobem rekompensaty za błędy i wyrzuty sumienia dorosłych. Brak więzi uczuciowych w rodzinie, wzajemnej akceptacji, zaufania, wewnętrznej spójności, odrzucenia, może być czynnikiem znacznie bardziej patogennym niż niedostatek w sensie materialnym.
Jak zatem pomóc i wspierać rodzinę? Jakich rad udzielać rodzicom, którzy chcieliby poprawić swoje kontakty z dziećmi i ogólnie stosunki wewnątrzrodzinne? Jak nie dopuścić do sytuacji, w której członkowie rodziny będą się czuli w tejże rodzinie obco, samotnie? Jak uniknąć błędów wychowawczych rzutujących na całe późniejsze życie osobiste i duchowe młodej osoby? Zwróćmy uwagę na kilka aspektów, które pomogą (choćby częściowo) odpowiedzieć na te pytania.
Zagrożeniem dla funkcjonowania rodziny jest jej dezintegracja, występująca w sferze kontaktów interpersonalnych, interakcji i więzi emocjonalnych, a także w obszarze systemu wartości tak rodziny jako jedności, jak i poszczególnych jej członków. W literaturze przedmiotu pojęcie dezintegracji rozumiane jest jako rozpad wewnętrznych więzi integracyjnych. W rodzinach obserwuje się wyraźne osłabienie kontaktów między rodzicami i dziećmi, brak wzajemnego zaufania, malejącą spójność emocjonalną, rozluźnienie więzi wspólnotowych. Zmiana stylu życia, procesy urbanizacji i inne wymogi współczesności prowadzą do coraz częstszego poczucia osamotnienia. Zjawisko to przyczynowo wiąże się ze zmianami miejsca zamieszkania, z przebywaniem w różnych środowiskach, nieobecnością w rodzinie przez wiele godzin w ciągu dnia.
